บทความโดย นายมณเฑียร บุญทวีส่ง นายสัตวแพทย์ชำนาญการพิเศษ กลุ่มพัฒนาคุณภาพสินค้าปศุสัตว์ สำนักงานปศุัสัตว์จังหวัดสงขลา
เมล็ดน้อยหน่า จะมีสารชื่อ Anonaine ซึ่งสามารถออกฤทธิ์ฆ่าเห็บได้ ผงของเมล็ดน้อยหน่า 1.8 กิโลกรัม ให้ Anonaine 0.258 กรัม
วิธีทำ
บดเมล็ดน้อยหน่าให้เป็นผง แช่ด้วยน้ำที่มีแอลกอฮอล์ 1 ใน 10 ส่วน (10%แอลกอฮอล์)โดยใช้แอลกอฮอล์เช็ดแผล(70 %)หาซื้อได้ตามร้านขายยาผสมน้ำอีก 6 เท่าตัว ใส่แค่พอท่วมผงเมล็ดน้อยหน่า แช่ทิ้งค้างคืนไว้ 1 คืน รุ่งขึ้นจึงค่อยกรองคั้นเก็บส่วนน้ำ แล้วใช้ 10% แอลกอฮอล์หรือน้ำ เทล้างผงเมล็ดน้อยหน่า อีก 2 ครั้ง ด้วยปริมาตรเท่าเดิม จากนั้นกรองคั้นส่วนน้ำมารวมกันเป็นสูตรเข้มข้น ใช้ฉีดพ่นฆ่าเห็บบนตัวสัตว์ได้ทั้งเห็บตัวอ่อนและเห็บตัวแก่ พ่นสัปดาห์ละ 1-2 ครั้ง ติดต่อกันอย่างน้อย 4-6 สัปดาห์
วิธีที่ดีที่สุดให้ฉีด ฆ่าเห็บตัวอ่อนเป็นประจำทุกสัปดาห์ เพื่อไม่ให้เห็บที่ขึ้นตัวสัตว์ใหม่นั้นดูดเลือดสุนัข จนเจริญตัวเป็นตัวแก่ โดยเฉพาะในโค เห็บที่ขึ้นใหม่จะเป็นเห็บตัวอ่อนเท่านั้น จึงสามารถเจือจางสารสกัดสูตรเข้มข้นที่ได้ อีก 300 เท่า เพื่อฆ่าเฉพาะตัวอ่อนเห็บอย่างเดียว ที่จะขึ้นใหม่จากพื้น สำหรับเห็บสุนัขต้องใช้สูตรเข้มข้นทุกครั้ง เพราะเห็บที่ขึ้นใหม่ จะเป็นทั้งเห็บตัวอ่อน เห็บตัวกลางวัย และเห็บตัวเต็มวัย ไม่ใช่เฉพาะเห็บตัวอ่อนอย่างเดียวเหมือนของเห็บโคและควรทำติดต่อกันอย่างน้อย 2 เดือน
สารสกัดจาก เมล็ดน้อยหน่าที่ได้ สามารถเก็บไว้ในตู้เย็นได้ถึง 1 ปี แต่ถ้าเก็บไว้นอกตู้เย็นฤทธิ์ฆ่าเห็บจะเสื่อมเร็ว กลายเป็นสารออกฤทธิ์เชื่องช้า ดังนั้นในพื้นที่ที่ปลูกน้อยหน่ามากๆ น่าจะมีน้อยหน่าที่มีผลเสียหายขายไม่ได้ หรือขายไม่หมดสุกงอมเกินไปสามารถเก็บเมล็ดได้ ในน้อยหน่า 1 กิโลกรัมหรือประมาณ 5 ผล จะได้เมล็ดสดประมาณ 200 กรัม โดยเฉพาะน้อยหน่าพันธุ์ฝ้ายจะมีเมล็ดมากสำหรับเกษตรกรรายย่อยที่มีโค นมอยู่ ประมาณ 200 กรัม โดยเฉพาะน้อยหน่าพันธุ์ฝ้ายจะมีเมล็ดมากสำหรับเกษตรกรรายย่อยที่มีโคนมอยู่ ประมาณ 10-20 ตัว น่าจะปลูกน้อยหน่าไว้สัก 3-4 ตันเพื่อจะได้มีน้อยหน่าไว้รับประทาน และยังสามารถเก็บเมล็ดไว้ใช้กำจัดเห็บโคได้อีกด้วย